Stichting Wenumse Watermolen


De Wenumse Watermolen kent een historie die teruggaat tot 1313. Oorspronkelijk was de watermolen een korenmolen. In de 18e eeuw werd hij verbouwd tot kopermolen. In de 19e eeuw kreeg hij weer de functie van korenmolen. In de molen wordt nu op vrijwillige basis gemalen en gezaagd.

Terug in de tijd
De molen heeft vele eigenaars gehad. In 1395 behoorde de molen toe aan de Hertog Arnold van Gelre die in 1434 de molen in erfpacht uitgaf aan Johan Doys. Deze droeg de erfpacht over aan het klooster Monnikhuizen bij Arnhem, sinds 1493 eigenaar van de molen.
In de eerste helft van de 18e eeuw kwam de molen in handen van Dries Cornelis Nijlandt. En in 1768 werd Daniël de Jongh eigenaar. Hij liet de waterradkorenmolen verbouwen tot een kopermolen met drie raderen. De grote molenvijver was al eerder aangelegd. In de stenen brug boven het molenhoofd bevindt zich een steen met het jaartal 1798 en de initialen ‘D. de J’.
In 1858 werd de molen verkocht aan de lederfabrikant Peter Kok Ankersmit die het gebouw liet inrichten als run- en korenmolen. In 1917 kwam het gehele complex in eigendom bij de firma Wed. H. van Bree. Het tegenwoordige, stenen hoofdgebouw stamt uit die tijd. Eind 1970 kocht de gemeente Apeldoorn de molen om deze voor het nageslacht te bewaren.

Restauratie
In 1980 werd het draaiende gedeelde van de molenkop gerepareerd. In 1982 kon het eerste koren worden gemalen. De korenschuur bleek zeer bouwvallig. Gestimuleerd door buurtbewoner Peter Jan van Put, voorzitter van Junior Kamer Apeldoorn, werd de korenschuur een project van Juniorkamer Apeldoorn. Het restaureren van de korenschuur werd opgepakt als leerlingenbouwplaats. Dankzij de medewerking van het bedrijfsleven (NVOB en Stichting SOB), de gemeente Apeldoorn en de Provincie Gelderland nam de restauratie op 9 maart 1983 officieel een aanvang.
Op 10 augustus 1984 verrichtte burgemeester Beelaerts van Blokland de officiële opening van het molencomplex. De gemeente bleef eigenaar van de molenkop en de korenschuur. De Stichting Wenumse Watermolen werd verantwoordelijk voor beheer en exploitatie.

In 1994 ontving de Stichting Wenumse Watermolen een bomenzaag van het Zuiderzeemuseum, geschonken door Carrosserie- en Autoschadebedrijf J. Oudt & Zn. Het duurde enkele jaren voordat deze weer werkte. Hij is nog steeds in gebruik.

Toekomst
De Stichting Wenumse Watermolen heeft sinds 2021 een tiental enthousiaste vrijwillige molenaars (mannen en vrouwen) in opleiding. De opleiding tot zelfstandig molenaar duurt ongeveer twee jaar. Met deze groep is het voortbestaan van het vak voorlopig veiliggesteld en kan de molen in werking blijven.

 >> Meer informatie op www.dewenumsewatermolen.nl